O empatii i granicach

Relacja z osobą, która zmaga się z zaburzeniem osobowości potrafi być wymagająca emocjonalnie. W kontakcie może pojawić się złość, bezradność, poczucie winy, a nawet lęk. W relacji z kimś, kto doświadcza silnych wahań nastroju, chłodu emocjonalnego czy potrzeby kontroli, łatwo zatracić siebie. Jak więc rozmawiać, żeby z jednej strony okazać empatię, a z drugiej nie przekroczyć własnych granic? 1. Zrozumieć, nie usprawiedliwiać Zaburzenie osobowości nie jest „złym charakterem” ani wyborem. To sposób funkcjonowania, który często wyrósł z trudnych doświadczeń, zaniedbania, braku bezpieczeństwa, odrzucenia. Zrozumienie tego nie oznacza jednak akceptacji destrukcyjnych zachowań. Można mieć empatię dla czyjegoś cierpienia, jednocześnie nie zgadzając się na krzywdzenie siebie. Np. „Widzę, że trudno Ci zapanować nad emocjami. Chcę Cię wysłuchać, ale nie mogę pozwolić, żebyś mnie obrażał.” 2. Nie próbuj „naprawiać” Naturalnym odruchem jest chęć pomocy. Ale przy zaburzeniach osobowości to często prowadzi do błędnego koła: im bardziej próbujemy pomóc, tym bardziej druga osoba wymaga, testuje lub odrzuca. Zamiast „naprawiać”, warto towarzyszyć. Być obecnym, ale bez przejmowania odpowiedzialności za emocje drugiej strony. Przykład: „Słyszę, że czujesz się odrzucony. To musi być trudne. Co mogłoby Ci teraz pomóc?”

Relacja z osobą, która zmaga się z zaburzeniem osobowości potrafi być wymagająca emocjonalnie. W kontakcie może pojawić się złość, bezradność, poczucie winy, a nawet lęk. W relacji z kimś, kto doświadcza silnych wahań nastroju, chłodu emocjonalnego czy potrzeby kontroli, łatwo zatracić siebie.

Jak więc rozmawiać, żeby z jednej strony okazać empatię, a z drugiej nie przekroczyć własnych granic?

  1. Zrozumieć, nie usprawiedliwiać

Zaburzenie osobowości nie jest „złym charakterem” ani wyborem. To sposób funkcjonowania, który często wyrósł z trudnych doświadczeń, zaniedbania, braku bezpieczeństwa, odrzucenia. Zrozumienie tego nie oznacza jednak akceptacji destrukcyjnych zachowań.
Można mieć empatię dla czyjegoś cierpienia, jednocześnie nie zgadzając się na krzywdzenie siebie.

Np. „Widzę, że trudno Ci zapanować nad emocjami. Chcę Cię wysłuchać, ale nie mogę pozwolić, żebyś mnie obrażał.”

  1. Nie próbuj „naprawiać”

Naturalnym odruchem jest chęć pomocy. Ale przy zaburzeniach osobowości to często prowadzi do błędnego koła: im bardziej próbujemy pomóc, tym bardziej druga osoba wymaga, testuje lub odrzuca. Zamiast „naprawiać”, warto towarzyszyć. Być obecnym, ale bez przejmowania odpowiedzialności za emocje drugiej strony. Przykład: „Słyszę, że czujesz się odrzucony. To musi być trudne. Co mogłoby Ci teraz pomóc?”

  1. Granice są formą troski

Stawianie granic nie jest oznaką chłodu czy braku empatii, wręcz przeciwnie, to warunek zdrowej relacji. Osoby z zaburzeniami osobowości często testują granice, bo sprawdzają, czy ktoś je naprawdę kocha, nawet gdy zachowują się trudnie. Jasne, konsekwentne komunikaty pomagają im czuć się bezpieczniej. Np. „Potrzebuję przerwy od rozmowy, wrócę do niej wieczorem.” „Nie mogę odbierać telefonów w nocy, ale porozmawiamy rano.”

 

 Kiedy warto poszukać wsparcia?

Jeśli czujesz, że relacja z osobą z zaburzeniem osobowości Cię przerasta, nie wahaj się szukać pomocy: psychoterapii indywidualnej, ośrodka pomocowego, specjalistów. Relacja taka często wymaga nie tylko wiedzy, ale i własnej pracy nad granicami, schematami oraz poczuciem winy.

 

Instytut Społecznego Rozwoju Sp. z o.o.

ul. Sobieskiego 11
40-082 Katowice

Kontakt

Social media

Nasi partnerzy

ba_reha
ba_UE
ba_CKwK
ba_caritas
ba_woj_slaskie
ba_fundacja-teatru-grodzkiego